En de kleur en de de kleur is .....

In december begint de schilder eerst met het schuren en het schilderen van de plafonds. De plafonds in de achterkamer zijn donkerbruin gebeitst. Het is een flinke klus om deze mooi wit te krijgen. Er komt in de beneden kamer telkens een soort gele gevlekte gloed doorheen, Daarom moeten de balken behandeld worden met restauratieverf. We laten de plafonds schuren, 2x gronden en een laag restauratieverf aanbrengen. Het aflakken gaan we zelf doen. Omdat heel het huis opnieuw gestuukt is moeten we het eerst heel goed laten drogen. Wekenlang staan er kachels in het huis om de boel te verwarmen. Daarna komt er een speciale voorwerk laag op om het te laten hechten. De maand januari zijn we de hele maand aan het schilderen. Tot onze grote verrassing en dankbaarheid komen onze vrienden om ons te helpen. Wat zijn we daar blij mee en dankbaar voor.

Ik verdiep me in de verschillende verfmerken en verftechnieken die er tegenwoordig zijn. Wat is er veel te kiezen! Zal ik kalkverf kiezen of krijtverf, veel pigment, veel kleur of juist niet? Ik bestel een aantal proefpotjes van de verschillende merken. Hoewel ik erg van kleur houd en daarmee experimenteer (ijsblauw, groen) weet ik het ineens heel erg zeker. Het worden basic kleuren! In dit huis is al zoveel te zien en te ervaren dat veel kleur gaat afleiden. Hoe leuk ik alle kalkverven met hun streperige uitstraling ook vind, ik besluit het heel ingetogen te houden. Daarom kies ik voor de kalkverf van Painting the Past. Omdat ik vind dat die zachte, sobere, ingetogen tinten tot in de nuance aansluiten bij de sfeer die ik zo mooi vind. Ik besluit de wanden heel neutraal te houden, de kozijnen geen accent te geven door ze dezelfde kleur als de muur te geven maar de oude deuren wel een mooie grijstint te geven. Mijn (favoriete) ijsblauw pas ik enkel toe in de keuken. Ik kies voor zeer mat, en poederig wit, op het houten dakbeschot tussen de bruine daksporen.  

Hier komt mijn lijstje

Painting the Past matte krijtverf

Historical White nr 00 op alle wanden in het hele huis (behalve de slaapkamers van de dames)
en ook op de alle deur- en raamkozijnen
Monument Grey  nr NN 02 op alle deuren in het huis
Loft nr NN18 op de staldeuren naar buiten en op de trap naar boven
Old White NN01 op de bedstede wand in de voorkamer en op de vitrine kastenwand
Chalk nr 41 in de hal
Salt nr 41 in een slaapkamer boven
Blue Grey nr 81 in een slaapkamer boven
Perisan Grey nr 99 vloerverf op de oude houten vloeren in de vookamer

D'imago
Mystic River op de keukenkastjes en op de rand van beide schouwen in de keuken

Farrow and Ball
Winborne white nr 239 in Deaf flat (zeer matte krijtverf) op al het houten dakbeschot
Winborne white nr 239 vloerverf op alle houten vloeren boven

keuken ambachtelijk gemaakt door Gijs van de Pol uit Amerongen
te contacten via de Wij vorm Amerongen

Boven

Ondertussen wordt de bovenverdieping opnieuw ingedeeld. De verlaagde plafonds in de voorkamers gaan  eruit zodat we ook hier naar de daksporen in de nok kunnen kijken. De mooie, grenen, vloerdelen verven we wit in beide slaapkamers. En dat is een klus! Want dit is voorheen bergzolder met donkerbruin hout geweest. Een aantal keer gronden en 2x verven en dat allemaal op de knieeen!

Op de overloop wordt een kastenwand gemaakt (op de plek waar eerst de kleine bedstede stond) waarachter de cv verstopt zit en waar we een stuk houden voor flink wat bergruimte. Wel zo fijn met z'n vijven!

Er komt een 3e (kleine, knusse) slaapkamer boven, een seperate toilet en een badkamer.

De badkamer en de derde slaapkamer zijn bereikbaar via een vide die wordt begrenst door een zwart smeedijzeren hekwerk aan de keukenkant. Hierdoor blijven boven en beneden met elkaar in verbinding en het geeft  het aanzien naar boven een prachtige, transparante indruk.  

Van hal naar keuken

De hal gaat onze keuken worden! We voelen het al direct bij de bezichtiging. Wat is dit een bijzondere ruimte. Het zicht is tot in de daksporen in de nok,  het voelt als een heerlijke centrale ruimte in het huis. Hier willen we veel vaker zijn dan alleen om binnen te komen, als doorgang naar het achterhuis, of als toegangsweg naar de woonkamer. Dit wordt onze keuken. De ruimte blijft in zijn oorspronkelijke vorm omdat het zo'n heerlijke authentieke ruimte is. De toegang tot de achterdeur en het achterhuis is een oude groene staldeur. De openhaard blijft en ook de oude, grijze estrikken op de vloer blijven. Het toilet verdwijnt en het deel van een slaapkamer wat boven te ver de ruimte inkomt wordt ook gesloopt. En de oude  boiler, die boven de toilet hangt, wordt uiteraard gesloopt.

De hal met links de voordeur, de mooie rode tochtwand, het toilet, erboven de boiler

De toegangsduur wordt dichtgemaakt. De mooie rode tochtwand van mooie houten delen wordt ook verwijderd, We proberen er nog wel een leuk plekje voor te vinden in huis.  Het leuke raam naar het achterhuis blijft en de oude staldeur naar het achterhuis blijft natuurlijk ook.

De trap blijft tijdens de verbouwing staan maar gaat uiteindelijk naar de hal (voorheen keuken). Er komt een prachtig mooi groot dakraam van de firma Felux uit Belgie in het dak aan de keukenkant. We vinden daar trouwens ook prachtige kleine dakraampjes die we op 10 andere plekken in het dak plaatsen. Het materiaal is van zwart gietijzer en in de kleine ramen zit een roede verdeling. Mooi authentiek maar met het comfort van nu. Het dakraam in de keuken geeft veel licht. Zo blij mee!  De keuken wordt door Gijs van de Pol ambachtelijk gemaakt. De deurtjes bestaan uit 3 ruw houten delen en het werkblad is van gestort beton, een soort tadelakt maar door Gijs vanwege zijn geheime procedee Amerlakt genoemd. We zijn er zo blij mee. Wat een vakman is Gijs. Hij heeft de gootsteen helemaal ontworpen naar voorbeeld van de oude watertrog in de keuken. Zelfs de randen zijn rond gemaakt.  We verven de keuken en de stoere schouw die Gijs maakt en waar de afzuigkap in verwerkt is Mystic River (van D'imago). Alle wanden zijn Historical White geschilderd van het verfmerk Painting the Past. Ook hier zijn de wanden niet glad gestuukt maar zie je hier en daar een bobbel en een veeg zodat het lijkt alsof de wanden er al die jaren al zo uitzien. 

De achterdeur verdwijnt en de wand wordt dichtgemetseld. Er komt een isolatiewand en de 2 raampjes aan de keukenkant worden vervangen door ramen met dubbel glas. Boven het aanrecht tussen de ramen en het keukenblad is een rij witjes zichtbaar. Die we ook in de schouw boven het fornuis hebben aangebracht. 

En zo is de keuken geworden. Een heerlijke plek om te ontbijten en om samen te koken op het 6 pits fornuis (Aga mastechef van 110 cm  met 4 heerlijke ovens) 

In de keuken kijk je naar een vide waar je naar de badkamer en een slaapkamer gaat. Het is  fijn om ook als je boven bent je in  contact en verbinding kunt blijven met de keuken. (wat eten we vandaag en ik lust wel koffie zo :) Deze foto is dus vanaf boven genomen. Op de plek van de trap, staat een oude vitrinekast die we van de vorige bewoners overnamen en  de lichtblauwe Smeg koelkast. Het is inmiddels eind januari 2017 als de keuken klaar is en alle apparatuur geinstalleerd is. 

Hereniging van de voorkamers

De voorkant van het huis bestaat als wij het huis kopen, uit 2 kamers. De ene kamer wordt gebruikt als eetkamer en de andere kamer is in gebruik als studeerkamer. In de linker kamer is de oude dubbele bedstee bewaard gebleven. In de studeerkamer is later (toch al ruim 50 jaar geleden) naar oud model, een vitrine kastenwand gemaakt in dezelfde stijl als de bestede. Oorspronkelijk was ook in deze kamer een slaapkamer met een bedstede. Het huis is namelijk lang gebruikt voor dubbele bewoning. Het is terug te zien aan de huisnummers. Wij wonen op nr 37 en de buren op nr 41. Huisnummer 39 is in 1968, toen de vorige bewoners het hele pand gingen bewonen, opgeheven. De verdeling van beide huizen werd symmetrisch ingedeeld. Met in de voorkamers de slaapkamers, erachter de keukentjes, met voor beide een schouw en voor beide een toegangsdeur (vanaf 1968 is de ene deur, en het ene keukentje weggehaald) Deze vertrekken waren door een muur gescheiden. Daarachter waren  de stallen en daar stond een houten schot tussen. Daarom is aan beide kanten een oude waterpomp, daterend uit 1891.  Een voor de bewoners links en een voor de bewoners rechts.

In de studeerkamer is deze oude vitrinekast
wand bewaard gebleven

In de eetkamer is de oude houten wand met bedstede bewaard gebleven

Foto uit het familie
archief van de studeerkamer anno 1968

Zoals wij de studeerkamer in 2015 aantroffen

Zoals we de eetkamer in 2015 aantroffen

We besluiten om van de voorkamer 1 woonkamer te maken. Dit geeft meer ruimte en maakt de voorkamers minder "hokkerig" zoals ze hier zeggen. Bovendien is het doordat de kamer op het oosten is overdag juist in die ruimte heerlijk zonnig. 

En dan is er in 2017 een zonnige voorkamer! Heel erg blij mee!

De verrassing in de achterwoonkamer

De woonkamer is voor ons de plek waar we uitrusten na een dag werken, waar verhalen gedeeld worden over school en andere activiteiten. De plek voor koffie drinken met elkaar en waar een borreltje gedronken wordt  en goede gesprekken gevoerd worden met familie en vrienden.
Een belangrijke ruimte voor ons.

Wij vonden de woonkamer heel knus en gezellig toen wij het huis kochten. Het eerste plan was om het in de basis zo te laten.

 Waar vroeger een keukentje geweest was, maar nu helemaal in gebruik als woonkamer, lag nog de vloer met antiek grijs, blauwe estrikken. Iets verder in de kamer was een houten verhoging gemaakt van grenen hout geschilderd in ossenbloed rood. Je ging er met een mooi opstapje, ook in ossenbloed rood naartoe. Ook naar de keuken toe in het aangrenzende vertrek was zo'n mooi opstapje. Het leek op een opkamer en door de kleur en het hout zag het er "cottage-achtig" uit. De grote boekenkast  die over de lengte tegen de wand stond, waar achter een loze ruimte was, in gebruik als bergruimte, zouden we zo houden. We zouden een nieuwe boekenkast laten maken en erachter een toilet maken, die dan via de halzijde een deur zou krijgen. Totdat iemand tegen ons zei. Als je ooit van deze ruimte een gelijkvloerse ruimte wil maken moet je het nu doen want anders doe je het niet meer. En zei diegene: "het is de hoogste tijd voor openheid, alles wat onder die vloer verborgen ligt, moet niet langer toegedekt worden". Heel filosofisch maar het zette ons aan het denken. Nu of nooit? NU dus! Als eerste werd de boekenkast gesloopt. En wat bleek, achter de deurpost naar de berging bleek het begin zichtbaar van een oude, houten, schouw. De vroegere keukenschouw. Helemaal weg getimmerd maar een donker rood randje hout verraadde dat er iets achter moest zijn. We zijn zo blij met deze ontdekking. Temeer omdat we nog op zoek waren naar een plek voor een haard of kachel en dit is precies de juiste plek. Niks nieuwe boekenkast en berging! We trekken deze 10 vierkante meter extra bij de woonkamer en houden de schouw, zo sober en puur zoals hij is.

Wekenlang staat een muurtje waar de boekenkast tegen rust,van ongeveer een meter dwars in de kamer. Allerlei ideeen komen langs, laten staan, een oud stalraampje erin etc. En dan ineens weet ik het zeker.

Het moet helemaal weg, zodat de kamer uit een grote leefruimte gaat bestaan. Maar dat gaat zomaar niet. Het oude gebint rust op dit muurtje, bovendien schijnt het de bovenverdieping te ondersteunen. Het kan wel maar het heeft heel wat voeten in de aarde. Er komt een ijzeren draagbalk boven het gebint, om de bovenverdieping op te vangen. Bovendien verlengt onze fantastische kundige aannemer heel vakkundig het gebint.We zijn er echt ongelofelijk blij mee. We besluiten de houten vloer weg te halen. Dus moeten we de achterkamer helemaal uitgraven tot 80 cm omdat daar isolatie en vloerverwarming komt. Het graven is een mega klus waar vader en zoon Koornneef zich dagenlang aan wijden.

En daar vinden we de restanten van een stal, een betonnen geul die loopt richting de oude staldeur. Hier hebben de dieren, waarschijnlijk varkens, gestaan. Want onder het achterraam zit nog een mooi klein gemetseld poortje waardoor de dieren naar buiten konden. Ook het achterraam moet eraan geloven. De oude roede verdeelde ramen gaan eruit.

Evert van Eekeren (www.vaneekerenaannemersbedrijf.nl)

Daarvoor in de plaats worden openslaande houten deuren gemaakt, uiteraard ook met roedeverdeling maar wel met dubbel glas. We gaan op zoek naar oude, grijs, blauwe estrikken, omdat we de achterkamer helemaal op een niveau met oude estrikken willen maken. We vinden ze bij de opkamer in Made (www.deopkamer.nl) Verder worden alle wanden geisoleerd. Het oude schuifraam uit de

achterkamer wordt opnieuw gerestaureerd en krijgt een katrol met gewichtje waarlangs het open en dicht gaat weer terug. Het ossenbloed rood met okergeel verdwijnt van de staldeur en wordt mooi grijs geverfd. Elke centimeter van van deze kamer is door onze handen gegaan. Het is een heerlijke plek geworden waar we heel graag zijn. We hebben voor de openslaande deuren een lange tafel gezet waar we overdag aan werken en 's avonds heel gezellig aan eten.

http://restauratiedenhertog.nl/

Wat slopen we, wat behouden we, wat wijzigen we

We slopen

Gelijk met de dakopbouw begint binnen de sloop binnen. We slopen de oude slaapkamer boven die te ver de hal in komt, we slopen de jaren 60 oranje  badkamer die als een blokkendoos op de bovenverdieping staat, we slopen beide wanden en verlaagde plafonds van de slaapkamers boven, het klus-schuurgedeelte wat slaapkamer en badkamer gaat worden, we slopen de boekenkast in de achterkamer (en vinden daarachter tot onze verrassing een prachtige oude schouw) De gasbetonblokken uit de jaren 60 die in de achterkamer zijn worden weggehaald. We organiseren gezellige sloopzaterdagen en het is heerlijk dat een grote groep vrienden en familie ons komt helpen.

We behouden

Alle oude originele delen blijven bewaard en de ruimtes blijven nagenoeg gelijk. De oude waterpompen uit 1891, waarvan er 1 aan de keukenkant en eenzelfde aan de kant van de woonkamer zit blijft zonder kijf. De bedstede in een van de voorkamers blijft, de oude vitrinekasten in de voorkamers blijven. De estrikken blauw, grijze vloer in de achterkamer blijft, de oude houten vloeren in de voorkamers blijven, evenals de rode estrikken in de keuken,, de grijze estrikken in de hal en de oude houten  plafonds. Van de 6 schouwen blijven er 3 (de originele). Alle oude (paneel)deuren met beslag, schuiframen, en roede verdeelde ramen blijven. De 2 oude staldeuren blijven zeker ook.

We wijzigen

Er zijn 3 grote wijzigingen die we doorvoeren. De hal is een prachtige, grote open  ruimte met een openhaard erin en heeft zicht tot aan de daksporen in de nok. Het is een heerlijke plek en het voelt dat we daar vaker willen zijn dan enkel van de een naar de andere ruimte te gaan. Deze ruimte wordt keuken. En de huidige keuken wordt dan de hal. Deze ruimte heeft een originele zijdeur (waar een fornuis voor staat) en die deur wordt weer in luister herstelt als voordeur. De andere grote wijziging is dat we van de 2 kleinere voorkamers, 1 grote voorkamer maken, wel met behoud van bedstedewand en met behoud van de ingebouwde oude vitrinekasten aan de zijkanten van de kamer. De keuken
wordt gesloopt (wordt later nagemaakt door Gijs van de Pol) en de stenen tussenwand neergehaald.
De al lang bestaande aanbouw (als hooischuur) en in gebruik als klus en timmerplek wijzigen we in een slaapgedeelte boven en een zitgedeelte beneden en ruimte voor een badkamer. (de laatste 2 nog in de planning)

de ontmanteling van "in de spreeuwpot"

Nadat de steigers zijn opgebouwd wordt er begonnen aan de eerste grote, zo niet de grootste klus. De restauratie van het dak. Als eerste worden alle dakpannen verwijderd. In de jaren zestig zijn tussen de daksporen asbest platen bevestigd als dakbeschot. 2 weken lang komt de firma van de Bunt uit Barneveld, met mannen in maanpakken om alle asbest platen te verwijderen en het volledig te reinigen. Daarna hebben we goed zicht op de constructie van het dak. Het blijkt dat ongeveer 70% van de daksporen uit 1891 in slechte staat zijn. Tot onze grote verrassing is ook de muurplaat in slechte staat. Er vindt overleg plaats met de architect en de aannemer. We rijden langs alle handelaren in oude bouwmaterialen. Maar helaas geen oude daksporen te vinden in de maat die we nodig hebben. Er zit niets anders op dan nieuwe "juffers" van 7 meter lang met een  diameter van 13 cm te bestellen bij firma Bos in Austerlitz. Om het mooie oude verweerde effect te krijgen moeten we ze 3 maanden in weer en wind buiten leggen. Die tijd hebben we niet. Onze bevriende interieur architecte, Jenneke van Dijk van db wonen in Amerongen, biedt uitkomst. Zij stelt voor om Van Dijks bruin te gebruiken. Het wordt ook wel kasseler aaarde genoemd. Het is een waterbeits met bruinkool en bestaat uit korrels die je vermengt met water. Het wordt vaker gebruikt in de monumenten restauratie wereld. Het resultaat is fantastisch. Er is geen verschil te zien tussen de nieuwe en oude daksporen

De hele warme zomer van 2016 wordt er hard gewerkt aan het dak. Met tomeloze inzet en grote toewijding wordt er op het dak gewerkt. En van hitte vrije dagen willen de mannen niets weten.  Het hele dak wordt geisoleerd met 3 cm brandwerend isolatie materiaal speciaal voor daken van monumenten panden om het uiterlijk van het pand niet te veranderen. De muurplaat wordt vervangen, de authentieke muizentand metstelwerk rondom het dak gerestaureerd. Nieuwe, oude  dakpannen worden gezocht en vervangen en er wordt een rand lood rondom aangebracht. En tussen de daksporen verschijnt een mooi wit geschilderde brede houten dakbeschot, Wat een klus maar wat is het ongelofelijk mooi, vakkundig en met gevoel voor detail gerestaureerd. Wat zijn we er blij mee!

Voorbereiding voor de restauratie

In de maanden tussen september 2015 en april 2016 begon de voorbereiding voor de restauratie van "in de spreeuwpot". Goede ervaringen in het verleden maakten dat we Edward van Dijk van Van Dijk Bouw, bouwers met oog voor detail voor dit project vragen. (www.vandijk-bv.nl)
En we vragen Leo Wevers, gerenommeerd restauratie architect,  om voor ons "in de spreeuwpot" deskundig en onder architectuur,  met behoud van haar mooie, oude ziel,  aan te passen naar de wooneisen van nu. (www.weversvanluipen.nl). Er is een meer dan prettige samenwerking met zowel de aannemer als met de architect. Er vinden gesprekken plaats samen met ons en de gemeente utrechtse heuvelrug, de monumenten commissie, (in de spreeuwpot is een gemeentelijk monument), de aannemer,  de architect en de kinderen van de vorige bewoners. Het geheel verloopt als zo vanzelfsprekend, zo toegewijd, zo vloeiend en plezierig. En het gevoel dat dit alles de bedoeling is wordt alsmaar sterker. In februari wordt de tekening bij de gemeente ingediend. Nadat de vergunning binnen is, het is dan mei 2016, worden de steigers opgebouwd en kan  de restauratie van "in de spreeuwpot" beginnen!

Aannemer Edward van Dijk
www.vandijk-bv.nl

www.weversvanluipen.nl

  http://weversvanluipen.nl/?page_id=1576

Hoe het begon

Op een grijze dag in juni 2015 dronk ik koffie met 2 vriendinnen in ons gezellige dorp Amerongen. Daar bij de knusse thema winkel Il Sogno (italiaans voor de droom) op de hoek van de Overstraat en de Donkerstraat begon het. Het huis naast m'n vriendin zou te koop komen en ik zou het best wel eens willen bekijken. Even leek het of de boerderij onderhands verkocht zou worden maar toch kregen we eind augustus 2015 een telefoontje van de makelaar. Het eerste moment dat we 'in de Spreeuwpot' binnen gaan, zijn we sprakeloos. Er trekt een kippenvel gevoel door ons heen. Het voelt als een stap in het verleden. Een kijkje in een openlucht museum. We verliezen ons hart ter plekke. Een we krijgen een heel bijzonder gevoel dat dit plan voor ons is bedoeld, onze taak zal worden.  Als ook ons verstand het met ons hart eens is, wordt de koop beklonken op de allereerste herfstdag, 21 september 2015.

Omdat het hele huis vol staat met antiek en curiosa en de kinderen van de vorige eigenaars, die er 50 jaar hebben gewoond, nog heel veel gaan uitzoeken en wij ons huis gaan verkopen komt "in de spreeuwpot"" op 1 april 2016 in ons bezit.